Densytometria
DENSYTOMETRIA to nieinwazyjne badanie, które pozwala ocenić gęstość mineralną kości i jest jednym z podstawowych badań w diagnostyce osteoporozy i innych chorób związanych z utratą masy kostnej.
Na czym polega densytometria?
- Badanie opiera się na wykorzystaniu promieniowania rentgenowskiego (DXA, dual-energy X-ray absorptiometry) lub ultradźwięków.
- W trakcie badania mierzy się zawartość minerałów w kościach, najczęściej w odcinku lędźwiowym kręgosłupa, szyjce kości udowej lub przedramieniu.
- Wynik porównuje się z normami dla osób zdrowych w danym wieku, określając wskaźniki T-score i Z-score.
Przebieg badania:
- Pacjent jest w pozycji leżącej, a nad jego ciałem przesuwa się ramię aparatu wykonujące skan.
- Badanie trwa ok. 10–20 minut.
- Densytometria jest całkowicie bezbolesna i nie wymaga nakłuć ani podawania kontrastu.
Kiedy warto wykonać densytometrię?
1. Profilaktyka: osoby powyżej 50. roku życia, zwłaszcza kobiety po menopauzie.
2. Pacjenci z czynnikami ryzyka osteoporozy:
- Niska masa ciała
- Historia złamań kości przy niewielkich urazach
- Obecność osteoporozy w rodzinie.
- Przewlekłe stosowanie leków (np. glikokortykosteroidów).
- Choroby przewlekłe, np. reumatoidalne zapalenie stawów czy cukrzyca.
3. Pacjenci z objawami lub podejrzeniem osteoporozy:
- Utrata wzrostu (np. z powodu złamań kręgów).
- Ból kręgosłupa niewiadomego pochodzenia.
- Zmniejszona ruchomość lub deformacje sylwetki.
4. Osoby już leczone na osteoporozę, aby ocenić skuteczność terapii.
Jak się przygotować do densytometrii?
- Nie należy przyjmować suplementów wapnia i witaminy D na 24 godziny przed badaniem, ponieważ mogą wpłynąć na wyniki.
- Przed badaniem przyjmij lekki posiłek, ale unikaj dużych posiłków tuż przed.
- Wybierz wygodne ubranie bez metalowych elementów (guzików, zamków, klamr).
- Zdejmij biżuterię i inne metalowe przedmioty przed badaniem.
Przeciwwskazania:
- Ciąża
- Jeśli pacjent w ciągu ostatnich 7 dni miał badania obrazowe z użyciem kontrastu (np. tomografię komputerową), może to zakłócić wyniki densytometrii. Należy odczekać wymagany czas przed wykonaniem badania
- Metalowe implanty, np. endoprotezy w stawie biodrowym, mogą zakłócić pomiar w obszarze, w którym są umieszczone.
- Aktywna infekcja lub stan zapalany w okolicy poddawanej badaniu.
- Pacjenci, którzy nie są w stanie leżeć nieruchomo w wymaganej pozycji przez kilka minut (np. z powodu bólu, chorób neurologicznych czy innych dolegliwości), mogą mieć trudności z wykonaniem badania.
- Świeże złamania w badanym obszarze mogą wpłynąć na wyniki densytometrii i zafałszować obraz stanu kości.